بخش اول
کلیات و اهداف انجمن
انجمن ملی اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی ایرانیان تشکلی غیرانتفاعی است که در زمینه‌های علمی و پژوهشی، فنی و فرهنگی فعالیت می‌نماید و از تاریخ ثبت دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل است و رئیس هیئت مدیره آن، از طرف هیئت مدیره، نماینده قانونی انجمن می‌باشد.
اهداف انجمن
ارتقای فرهنگ اخلاق کسب و کار، اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی و روش‌های تحقق آن در صنعت و خدمات کشور و نهادینه شدن آن‌ها در راستای کمک به توسعه اجتماعی، اقتصادی، علمی و تکنولوژی بنگاه‌های اقتصادی اعم از کوچک و بزرگ، صنعتی و خدماتی، دولتی و غیر دولتی، تشکل‌های اقتصادی، موسسات غیرانتفاعی و سازمان‌های مردم نهاد کشور.
حوزه عمل انجمن
حوزه عمل انجمن در سراسر ایران است. انجمن میتواند پس از تصویب هیئت مدیره و تأیید اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در مراکز استان شعبه و در شهرستان‌ها عنداللزوم نمایندگی دایر نماید.
وظائف و فعالیت‌های انجمن
- انجام پژوهش و تحقیق در مورد اخلاق کسب و کار، اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی در امور تولیدی و خدماتی در سطح ملی و بین‌المللی.
- تعامل و همکاری با نهادهای اجرایی، علمی، پژوهشی، تولیدی و خدماتی اعم از ملی و بین‌المللی فعال در زمینه تدوین، طبقه‌بندی و کاربرد قوانین، مقررات و استانداردهای مرتبط به اخلاق کسب و کار، اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی.
- ترغیب و تشویق صاحبنظران، پژوهشگران و مدیران و کارکنان سازمان‌های تولیدی و خدماتی، اصناف و تشکل‌ها و دیگر سازمان‌های غیر انتفاعی برای مشارکت در توسعه و ارتقای اخلاق کسب و کار، اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی در سطح فرد، بنگاه، تشکل و عموم جامعه.
- ارائه خدمات ارزیابی، مشاوره‌ای، آموزشی و پژوهشی مرتبط با اخلاق کسب و کار، اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی.
- برگزاری گردهمایی در موضوعات اخلاق کسب و کار، اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی و اعزام نماینده به گردهمائی‌‌های مشابه در داخل و خارج کشور.
- جمع‌آوری کتب، نشریات و تشکیل بانک‌های اطلاعاتی از آخرین استانداردها و پیشرفت‌های علمی و اقتصادی، فرهنگی و بین‌المللی در زمینه اخلاق کسب و کار، اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی و در اختیار قراردادن آن برای استفاده علاقمندان.
- پاسداری از اصول و ارزش‌های اخلاق کسب و کار، اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی در جامعه و پیگیری موارد خلاف اخلاق در امور حرفه‌ای و کسب و کار و اطلاع رسانی به جامعه و پیگیری آن از طریق مراجع قانونی در صورت لزوم.
- تهیه فیلم‌های آموزشی و انتشار کتب و نشریات، علمی و ترویجی در امور اخلاق کسب و کار، اخلاق حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی و نمایش، نشر آن‌ها از طریق ایجاد ارتباط سازنده با رسانه‌های جمعی.
- طراحی مدل‌های ارزیابی و برگزاری فرایند ارزیابی سازمان‌های متقاضی و اعطای جوایز اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی با همکاری اتاق‌های بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی، اتاق اصناف و اتاق تعاون و نهادهای مرتبط دیگر.
- تدوین و تبیین اصول و ارزش‌های اخلاقی برای حوزه‌های مختلف صنعتی و خدماتی در انطباق با قوانین، مقررات و استانداردهای مورد عمل در سطح ملی و در راستای معاهدات و کنوانسیون‌های اخلاقی و مسئولیت اجتماعی در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی در قالب صدور بیانیه، منشور، کد، تعهدنامه و مشابه آن با مشارکت مراجع علمی- تخصصی، تشکل‌ها، بنگاه‌ها، و فعالان اقتصادی.
- ایجاد ساز و کارهای ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی، تشکل‌ها، بنگاه‌ها و فعالان اقتصادی در ارتباط با مسئولیت‌های قانونی، اجتماعی و اخلاقی آن‌ها.
بخش دوم
مبانی نظری و کاربردی اخلاق کسب و کار
تعریف و مفهوم کاربردی اخلاق کسب و کار
در معنی اخلاق تعریف واحدی وجود ندارد. ولی بطور کلی و مشترک بین همه تعاریف، اخلاق معادل واژهmorality است که در لغت به معنی خوی، و رفتار عادت شده به کار رفته است که گاهی آن را وصف حالت یا رفتار می‌دانیم که در این مفهوم به حالت درونی و ملکه نفسانی اطلاق می‌شود و گاهی نیز مراد ما از آن، دانستن نیک و بد در یک رفتار نظام‌مند ethics است و در ادبیات فارسی معادل واژه ادب نیز به کار فته است. در این کاربرد، اخلاق یک موضوع علمی است که از دانش خوب و بد بحث می‌کند.
منظور و مفهوم کاربردی اخلاق در کسب و کار، درک حقوق خود و دیگران(ذی‌نفعان) به طور متوازن است که شامل تمامی محیط‌ها و اشخاص پیرامونی یک واحد کسب و کار اعم از حقیقی و یا حقوقی است. ذی‌نفعانی نظیر: حاکمیت، افراد جامعه، کارکنان، سهامداران، مشتریان و مصرف‌کنندگان، محیط‌زیست و حتی نسل‌های آینده و رعایت حقوق آن‌ها است. به عبارت دیگر اخلاق کسب و کار چیزی نیست به جز شناخت وظایف خود در قبال دیگران و شناخت وظایف دیگران در قبال خود و تأدیه و طلب این وظایف.
سطوح اخلاقی
سطوح اخلاق کسب و کار عبارتند از: اخلاق فردی، اخلاق حرفه‌ای و اخلاق سازمانی که مجموعاً اخلاق کسب و کار را تشکیل می‌دهند. در این میان اخلاق فردی، گرچه بر اساس باورهای هر فرد شکل می‌گیرد، اما از آنجا که آدمی در فطرت خود ممیز نیکی‌ها و بدی‌ها است، بنابراین تمامی افراد بشر در رفتار و پندار خود، بدها و نیک‌ها را متناسب با منافع خود درک می‌کنند. اخلاق حرفه‌ای نیز عبارت است از: مجموعه اصول اخلاقی که بر اساس قراردادهای عرفی ولی بر مبنای باورهای اخلاقی هر جامعه‌ای برای هر حرفه‌ای خاص به طور جداگانه و مختص آن حرفه مرسوم یا معین شده است، مانند اخلاق پزشکی، اخلاق مهندسی، اخلاق قضا، اخلاق وکالت، اخلاق ممیزی و بازرسی و اخلاق نویسندگی. اخلاق سازمانی مجموعه ارزش‌های اخلاقی نهادینه شده در رفتار عوامل یک سازمان در رفتار با ذی‌نفعان آن است. در نهایت اخلاق کسب و کار مجموعه هر سه سطح در تعامل با ذی‌نفعان کسب و کار یا یک فعالیت تجاری است.
ارزش‌های فردی و سازمانی
در اخلاق کسب و کار بسیار مهم است که مدیران ارشد هر سازمانی ضمن تعریف و تبیین ارزش‌های اخلاقی، برای ایجاد یک رفتار هم راستا در کل سازمان و در نتیجه به وجود آمدن هم‌افزایی حداکثری، در تدوین و استقرار ارزش‌های اخلاقی سازمان خود به دو نکته مهم توجه داشته باشند:
اول: اصول و ارزش‌های اخلاقی سازمان خود را بر اساس فطرت انسانی، قوانین ، مقررات، استانداردها و باورهای عرفی جامعه و بر پایه اخلاق و مجموعه نیکی‌ها بنیان‌گذاری نموده و تلاش نمایند تا این اصول با باورهای دینی و اجتماعی و عرفی جامعه حداکثر سازگاری را داشته باشند.
دوم: در انتخاب پرسنل، افرادی را انتخاب می‌نمایند که عمیقاً به این اصول و ارزش‌ها باور و اعتقاد ذهنی و عملی داشته باشند. همان‌طوری که اعتقادات هر فردی رفتار وی را موجب می‌شود، افراد هر سازمان هم، رفتار سازمانی آن سازمان را ایجاد می‌نمایند.
ایجاد سازمانی نظام‌مند و اخلاق‌مدار
برای ایجاد یک سازمان نظام‌مند و اخلاق‌مند هر سازمان باید دارای یک نظام مدیریت اخلاقی باشد که بر اساس آن اخلاق سازمانی، اخلاق حرفه‌ای و اخلاق فردی را در راستای فضیلت‌های تعریف شده و مورد قبول فطرت انسان‌ها هدایت نماید. در یک سازمان نظام‌مند وظیفه مدیران، تدوین قوانین و مقرراتی است که با اجرای آن‌ها منظر یا فضیلتی از سازمان ترسیم گردد. وظیفه دیگر مدیران ارشد، جدیت در رعایت این قوانین است. قوانینی که در راستای فطرت نیکی‌جوی آدمی، باورها و ارزش‌های متعالی حرفه‌ای و عرفی باشد. در این صورت حتی چنانچه برخی از افراد یک سازمان اخلاق‌مند نباشند، ناچارند به طور الزامی هم که شده در رفتار خود اخلاق سازمانی را رعایت نمایند.
ذی‌نفعان سازمان اخلاق‌مدار و انتظارات آنان
هر سازمانی یک مجموعه از ذی‌نفعان دارد که عبارتند از: سهامداران، کارکنان، مشتریان، پیمانکاران، جامعه و محیط‌زیست و حکومت.
هر یک از ذی‌نفعان سازمان، انتظاراتی از سازمان دارند، که برآورده‌سازی متوازن و هم زمان این انتظارات وظیفه مدیریت بوده و میزان رعایت آن‌ها درجه تعالی اخلاقی یک سازمان محسوب می‌شود. به عنوان مثال؛ حکومت، عمل به قوانین، مانند پرداخت مالیات، مجاز بودن فعالیت و … ؛ جامعه، سودمندی فعالیت‌های یک سازمان و عدم زیان به جامعه و محیط‌زیست و پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی را طلب می‌کند، پیمانکاران و شرکاء عمل به تعهدات و پیمان‌ها را انتظار دارند، سهامداران سود و توسعه پایدار می‌طلبند، مشتریان کیفیت در ابعاد چهارگانه آن(یعنی قیمت مناسب، مرغوبیت بالا، دسترسی سریع و آسان و خلاقیت و نوآوری) را انتظار دارند و سرانجام کارکنان احترام، پیشرفت شغلی، رفاه(تأمین معیشت) و امنیت شغلی را جستجو می‌کنند. انتظارات ذی‌نفعان یک سازمان، در واقع تعیین‌کننده تکالیف سازمان است. اما در میان همه این ذی‌نفعان و انتظارات آن‌ها، آنچه از همه مهم‌تر است، زنجیره مشتریان(خریداران و مصرف‌کنندگان) و رضایت آنان است. در واقع مشتریان و مصرف‌کنندگان فلسفه وجودی یک سازمان محسوب می‌شوند و سازمانی که محصول آن مشتری مشخصی ندارد، دلیل وجودی نیز نخواهد داشت و داشتن مشتریان و مصرف‌کنندگان راضی ضروری‌ترین عامل موفقیت یک سازمان است .
بخش سوم
استانداردسازی اخلاق کسب و کار
استاندارد سازی اخلاق کسب و کار در سازمان
استاندارد مکتوبی است که برای اجرا توسط ذی‌نفعان یک موضوع به اجماع تدوین می‌شود. استاندارد میتواند در سطح جهانی، منطقه‌ای، ملی، صنعت، سازمان، گروه و حتی خانواده باشد.
استانداردسازی، فرایندی مدیریتی است و از چهار مرحله شامل: تدوین، اجرا و ممیزی و بازنگری تشکیل شده است. به عبارت دیگر استانداردسازی اخلاق کسب و کار بایستی بر اساس چرخه استانداردسازی(منطبق بر چرخه دمینگ که از چهار مرحله: تدوین استانداردهای اخلاقی(Plan)، اجرای استانداردهای اخلاقی(Do)، ممیزی و ارزیابی انطباق اجرای استانداردهای اخلاقی(Check) و بازنگری و اصلاح فعالیت‌ها و عملکرد اخلاقی و بازنگری و ارتقاء استاندارد(Act) تشکیل شده است، طرح‌ریزی شده و در حصول اطمینان از اجرای سودمند و دقیق آن، نظر ذی‌نفعان خصوصاً مشتریان مرتباً دریافت و ندای آن‌ها شنیده شده و به آن‌ها ترتیب اثر داده می‌شود.
فرایند استانداردسازی
تدوین استاندارد که در حوزه اخلاق کسب و کار به منشور اخلاقی Code of Ethics و l منشور رفتاری و بیانیه ارزش‌ها Value Statement، گام‌های اولیه، مهم و اساسی استانداردسازی اخلاق کسب و کار در یک سازمان است. نکته‌ای که ذکر آن اهمیت دارد، ضرورت داشتن اعتقاد ، صداقت و شفافیت در تدوین و اجرای این مستندات پایه است و در غیر صورت غیر واقعی و نمایشی بودن خود، عملی غیر اخلاقی و مترادف با دروغگویی، ریا و فریب است و تاثیر منفی آن بسیار بیشتر از نبود آن‌ها خواهد بود.
استانداردهای اخلاق کسب و کار سازمان‌ها نیز باید دارای سیر تکاملی بوده و به تدریج سطح آن ارتقاء یابد و همان‌طوری که هیچ استانداردی از بدو تدوین نهایت و غایت بایدها را در برنگرفته و نمی‌گیرد، استانداردهای اخلاقی سازمان‌ها نیز نمی‌تواند و نباید کمال‌گرا باشد.
الزامات قانونی، عرفی و قراردادی
در قوانین کشورها مواد قانونی بسیاری در مورد معاملات و کسب و کار وجود دارد که ناظر بر موارد تخلف، تقصیر و عمل محرکانه است، در احکام معاملات در دین اسلام نیز موارد متنوعی درباره معاملات آمده است که در گروه‌های معاملات حرام، مستحب و مباه تبیین گردیده است، جامعه نیز انتظارات عرفی خود را در مورد معاملات اعم از کوچک و بزرگ طرف‌های معامله القا می‌نماید که رعایت آن‌ها هر چند الزامی نباشد، عدم رعایت آن‌ها موجب عدم رضایت، بدنامی و به تبع آن از دست دادن مشتری و بازار خواهد بود. یکی از این بحث خیارات یا همان اختیارات است. شارع شرع مقدس اسلام برای معاملات ۱۰ اختیار را وضع نموده که در واقع شروط صحت معامله نیز محسوب می‌شوند.
تحقق کامل خیارات، در واقع نوعی قانون جامع حمایت از مشتریان است که چنانچه به درستی رعایت گردند، قطعاً میتواند پایه اخلاق کسب و کار در جامعه را پی‌ریزی نمایند. از جمله این خیارات میتوان به خیار غبن(اختیار ابطال عقد معامله به دلیل عدم تناسب قیمت و ویژگی‌های مورد خریداری شده با واقعیت)، خیار عیب(اختیار عودت کالای معیوب)، خیار تاخیر(اختیار فسخ معامله به دلیل تاخیر طرفین در پرداخت پول یا تحویل کالا)، خیار شرط(اختیار بر هم‌زدن معامله به دلیل عدم حصول شرط)، خیار رویت(اختیار رویت کامل مورد مطالعه قبل از پرداخت ثمن معامله)، خیار تدلیس(اختیار فسخ معامله به جهت فریب‌کاری طرف دیگر) و… اشاره نمود.
توجه به این اختیارات و قوانین که ۱۴۰۰ سال قبل مورد توجه شارع بوده است، نشانگر این مهم است که شارع مقدس تمامی حقوق مشتریان در هر سه بعد کیفیت یعنی مرغوبیت، قیمت و زمان را مورد توجه قرار داده است.
استانداردهای مدیریتی و اخلاق سازمانی
استانداردهای مدیریتی که فلسفه وجودی آن‌ها، ایجاد ساز و کارها و سیستم‌هایی برای حصول اطمینان از انجام تعهدات گوناگون سازمان است که در واقع بخشی از آن تعهدات، رعایت اصول و مبانی اخلاق کسب و کار محسوب می‌شود. استاندارد های سری ایزو ۹۰۰۰ ایزو و استاندارد ایزو ۹۰۰۱ به عنوان استانداردی برای سیستم تضمین کیفیت(Quality Assurance Management System) که استقرار آن منجر به صدور گواهینامه می‌شود، روح اصلی آن اطمینان از انجام تعهدات پذیرفته شده در مقابل مشتری و مصرف‌کننده و الزامات قانونی است، مهم‌ترین استاندارد مدیریتی است که در مبحث اخلاق کسب و کار نیز بایستی به صورت کارآ مورد توجه قرار گیرد. چرا که تضمین کیفیت یعنی پیش‌بینی و جلوگیری از تمامی خطاهایی که ممکن است به ابعاد کیفیت خصوصاً ایمنی، وفای به تعهدات و مرغوبیت محصول، از دید مشتری خدشه وارد نماید.
استاندارد ایزو ۲۶۰۰۰ نیز یکی دیگر از استانداردهایی است که در مورد مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها الزامات و راهنمایی‌هایی را ارائه می‌دهد. این استاندارد که تنها جنبه راهنما دارد و استاندارد ایزو ۲۶۰۰۱ که منجر به دریافت گواهینامه انطباق با استاندارد ۲۶۰۰۰ می شود با توجه به اهداف ۱۷گانه توسط سازمان ملل در مورد توسعه پایدار و زندگی بهتر (۱۷Sustainable Development Goals – SDGs) تعریف شده و برای راهنمایی سازمان‌ها در رعایت این اهداف میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
استانداردهای ایزو سری ایزو ۱۴۰۰۰ و از بین آن‌ها استاندارد ایزو ۱۴۰۰۱ در مورد مدیریت محیط‌زیست (Environmental Management System) استانداردهای سری ۱۴۰۰۰ و از بین آن ها استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ در مورد سلامتی وایمنی شغلی(Occupational Health and Safety) که استقرار هر دو میتواند منجر به صدور گواهینامه شود نیز کاملاً به اخلاق کسب و کار سازمان‌ها ارتباط دارد.
علاوه بر استانداردهای فوق بنابر ادعای مدیر سازمان جهانی استاندارد ISO این سازمان تا کنون در حدود ۲۲۰۰۰ استاندارد و سند و مدرک راهنما در ارتباط با ۱۷ هدف تعریف شده توسط سازمان ملل منتشر کرده که بسیاری از آن‌ها در استانداردسازی اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها به شکلی کار برد دارد.
اخلاق فراتر از استاندارد
کیفیت در تعریف علمی آن عبارت است از”مناسبت برای مصرف” از منظر استانداردسازی و مدیریت کیفیت و ایمنی، دارای سه بعد”زمان”، “قیمت” و “مرغوبیت” و از دیدگاه رقابت‌پذیری دارای بعد چهارم یعنی”نوآوری و خلاقیت” است. این در حالی است که از نظر مبانی اخلاقی نیز علاوه بر چهار بعد فوق، اخلاق رفتاری در هر سه سطح”اخلاق فردی”، “اخلاق حرفه ای” و “اخلاق سازمانی” نیز میتواند جزء لاینفک و نهادینه کیفیت محسوب شود. در واقع در بسیاری از حرفه‌ها و مشاغل، خصوصاً مرتبط با خدمات به مشتریان و مصرف‌کنندگان، موضوع اخلاقی بودن”رفتار افراد با ارباب رجوع، مشتری و مصرف‌کننده”، “رفتار حرفه‌ای و اخلاقی کارکنان”، “رعایت معیارهای اخلاقی در تولید و ارئه محصول” و “رفتار اخلاقی سازمان با ذی‌نفعان خود”، نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به عنوان مثال در مقایسه طبخ غذا در یک رستوران نسبت به آشپزخانه منزل، علاوه بر مرغوبیت و سلامت غذا، زمان ارائه و نحوه پذیرایی، قیمت عادلانه و بدون اجحاف، رفتاری پسندیده و توام با احترام را از کارکنان و فراتر از آن‌ها رعایت اصول اخلاق کسب و کار در تمامی فعالیت‌های آن رستوران انتظار داریم. بنابراین صاحب رستوران، بایستی حتی به منظور منافع مستمر خود، به دنبال تعریف و استقرار ویژگی‌ها و معیارهای اخلاقی که ذکر شد در کلیه فرایندها از تدارک تا تولید و عرضه نیز باشد. لذا باید با استانداردسازی نحوه تهیه، طبخ، و عرضه غذا، معیارهای اخلاقی و رفتاری خود و کارکنان را نیز در نظر بگیرد.
تربیت اخلاقی پیش نیاز رفتار اخلاقی
در مباحث نظری اخلاق کسب و کار، رفتار اخلاقی تابعی از ذات و تربیت است و تنها با آموزش و صدور دستور و بخشنامه حاصل نمی‌شود. همچنین برای استمرار آن نیاز به مدیریت و پایش است. مسلماً چنین امری خود به خود اتفاق نخواهد افتاد بلکه نیاز به اخذ دانش و دریافت کمک از منابع علمی و مراجع متخصص در امر مدیریت اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی است. البته این به این معنی نیست که چنین علم و تجربه‌ای در انحصار عوامل اکادمیک و دانشگاهی و منابع کتابخانهای باشد. بلکه با توجه به عجین بودن مبانی اخلاق به مفهوم دانش نیک و بد در ذات بشر و نهادینه شدن آن در طول زمان در فرهنگ فرد، سازمان و جامعه، میتوان این اصول و مبانی را از درون یک جامعه معتقد به آن اخذ و با استفاده از منابع علمی و حرفه‌ای متخصص در امر تربیت اخلاقی تبدیل به روش‌ها و استانداردهای اخلاقی نمود متناسب با نیاز سازمان یا بنگاه اقتصادی آن‌ها را متعادل و متوازن و برای استقرار مرحله‌بندی نمود.
انجمن اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی ایرانیان با هدف کمک به بنگاه‌های اقتصادی در وحله اول و سپس توسعه آن در سازمان‌های دیگر با همت بعضی از معتقدین به لزوم توسعه و ترویج اخلاق مداری در بنگاه های اقتصادی و با تکیه بر فرهنگ چندین هزار ساله ایرانی اسلامی بومی نهادینه شده در ذات پاک ملت شریف ایران و در دسترس منابع علمی و تخصصی تربیت اخلاقی در سطح جهان، تأسیس شده است و بنا دارد با استفاده از ظرفیت اعضای خود به دور از هرگونه شائبه ورود به مباحث جانبی و انحرافی با توکل بر خداوند متعال، تنها متمرکز بر اهداف و مسئولیت‌های خود به عنوان یک تشکل حرفه‌ای غیر انتفاعی، فعالیت‌های خیرخواهانه خود را تعریف، تنظیم و اجرا نماید.
بخش چهارم
راهبردهای انجمن برای توسعه اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی
هدف:
نقش آفرینی موثر انجمن در ترویج، اشاعه، گسترش و نهادینه سازی اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی در کلیه فعالیت‌های اقتصادی و محیط کسب و کار با هدف فرهنگسازی، ظرفیتسازی و ایجاد انگیزه درونی در همه سطوح و بنگاه‌های اقتصادی با استفاده از کلیه امکانات در دسترس.
جامعه هدف:
بنگاه‌ها و تشکل‌های اقتصادی، سازمان‌های عمومی و دولتی، افراد جامعه.
راهبردها و برنامه‌ها
- راهبرد اول: توسعه حداکثری اعضای حقوقی موسس از بین بنگاه‌های خوشنام و پیش کسوت و سپس توسعه اعضای حقوقی هم راستا با اهداف انجمن که عضویت انجمن را می‌پذیرند و آماده کمک مالی و غیر مالی و مشارکت در برنامه‌های انجمن هستند.
- راهبرد دوم: توسعه اعضای حقیقی هم راستا با اهداف انجمن که دارای دانش و یا تجربه در زمینه‌های اخلاق کسب وکار و مسئولیت اجتماعی بوده و قادر به مشارکت در فعالیت‌های مرتبط به برنامه‌های انجمن هستند.
- راهبرد سوم: توسعه اعضای تشکلی هم راستا با اهداف انجمن که آماده مشارکت در توسعه اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی در بین بنگاه‌های عضو خودشان هستند.
- راهبرد چهارم: ایجاد شبکه هم‌افزا برای توسعه: دانش کاربردی، استانداردسازی، اطلاع‌رسانی و ترویج اخلاق کسب وکار و مسئولیت اجتماعی، با مرکزیت انجمن اخلاق کسب وکار و مسئولیت اجتماعی ایرانیان و اعضای تشکلی، اعضای حقوقی و اعضای حقیقی به عنوان سه رأس مثلث مرتبط به یکدیگر.
- راهبرد پنجم: ایجاد زیرساخت‌های لازم و تدارک منابع(مالی، نیروی انسانی، تجهیزاتی) مورد نیاز از منابع در دسترس( اعضای انجمن و خارج از انجمن) برای اجرای برنامه‌ها.
- راهبرد ششم: ایجاد کارگروه‌های تخصصی در حوزه‌های مرتبط به اخلاق کسب وکار و مسئولیت اجتماعی متشکل اعضای حقیقی، نمایندگان اعضای حقوقی و تشکلی و کارشناسان و صاحبنظران به عنوان بازوهای اجرایی و مدیریتی برنامه‌های انجمن.
- راهبرد هفتم: بررسی و تحلیل رویکردهای فلسفی، مبانی نظری و معیارهای اخلاقی کسب و کار و مسئولیت اجتماعی با توجه به رویکردها و استانداردهای جهانی و تعریف و تبیین مبانی و معیارهای کاربردی مورد قبول و مورد استناد انجمن با توجه به قوانین و مقررات جاری کشور، فرهنگ ایرانی، معتقدات دینی و باورهای عرفی در جامعه.
- راهبرد هشتم: اطلاع‌رسانی، توسعه و ترویج مبانی و معیارهای کاربردی در سازمان‌های دولتی، نهادهای عمومی، تشکل‌های اقتصادی، بنگاه‌های تولیدی و خدماتی، واحدهای صنفی و جامعه مصرف‌کننده.
- راهبرد نهم: طراحی مدل‌ها، مکانیزم‌ها و ابزارهای لازم برای استقرار نظام‌های سیستم‌های مدیریت اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی در سازمان‌های دولتی، نهادهای عمومی، تشکل‌های اقتصادی، بنگاه‌های تولیدی و خدماتی، واحدهای صنفی و جامعه مصرف‌کننده.
- راهبرد دهم: تدارک و تأمین زیرساخت‌ها، تجهیزات، سیستم‌ها و منابع(مالی، پرسنلی و …) لازم برای اجرای راهبردهای اول، دوم و سوم در انجمن و با استفاده از امکانات در دسترس در بیرون انجمن با رویکرد شبکه‌سازی و برون‌سپاری.
- راهبرد یازدهم: ایجاد فعال‌سازی مرکز آموزش مجازی اخلاق کسب و کار در انجمن و طراحی و ایجاد نظام شبکه‌ای آموزش اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی با همکاری و مشارکت مراکز آموزشی و تشکل های داخلی و خارجی فعال در امور آموزش دروس مرتبط به اخلاق کسب و کار با تمرکز بر اصل مهارت آموزی در مقابل آموزش‌های تئوری.
- راهبرد دوازدهم: ایجاد و فعال‌سازی مرکز پژوهش و مشاوره اخلاق کسب و کار در انجمن و طراحی و ایجاد نظام شبکه‌ای پژوهش و مشاوره اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی با همکاری و مشارکت مشاوران حرفه‌ای حقیقی و حقوقی فعال در حوزه‌های مرتبط به اخلاق کسب و کار.
- راهبرد سیزدهم: ایجاد ارتباط و تعامل مثبت و هم‌افزا با نهادهای اجرایی، قانون‌گذاری و قضایی کشور برای ایجاد زیرساخت‌های قانونی و نهادهای مورد نیاز توسعه اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی در سطح کشور.
- راهبرد چهاردهم: طراحی مدل، معیارها و مکانیزم‌های ارزیابی سطح اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی در مورد اشخاص حقیقی و حقوقی و تشویق آن‌ها با اعطای گواهینامه و تندیس و … و معرفی آن‌ها به جامعه.
- راهبرد پانزدهم : برقراری سازوکار مناسب و ایجاد مرکز حقوقی و داوری در راستای خدماترسانی به اعضای انجمن و فعالین اقتصادی.
انجمن اخلاق کسب و کار و مسئولیت اجتماعی ایرانیان – تابستان ۱۴۰۰